Ρομποτική Ριζική Κυστεκτομή
Εισαγωγή
Η επέμβαση με λίγα λόγια
- Η Ρομποτική Ριζική Κυστεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση της ουροδόχου κύστης μέσω μερικών μικρών τομών στην κοιλιά σας
- Στους άνδρες η ουροδόχος κύστη αφαιρείται μαζί με τον προστάτη και τις σπερματοδόχες κύστεις, μέσω μιας λίγο μεγαλύτερης τομής στην μέση της κοιλιάς
- Στις γυναίκες η ουροδόχος κύστη αφαιρείται μαζί με την μήτρα τις ωοθήκες και μέρος του τοιχώματος του κόλπου, μέσω του κόλπου χωρίς άλλη τομή
- Οι ουρητήρες αναστομώνονται είτε με το δέρμα (ουρητηροστομία) είτε με κομμάτι εντέρου με την δημιουργία στομίας στην κοιλιά ή την δημιουργία νεοκύστης που αναστομώνεται με την ουρήθρα
- Είναι μεγάλη και με υψηλή νοσηρότητα επέμβαση που απαιτεί αρκετές μέρες ανάρρωσης
- Λαμβάνετε εξιτήριο σε 5 με 7 ημέρες
- Επιστρέφετε στις κανονικές σας δραστηριότητες συνήθως μέσα σε 30-40 μέρες
- Παρακολούθηση γίνεται με αξονική τομογραφία και αιματολογικές εξετάσεις κάθε 6 μήνες
- Η ελεύθερη διατροφή επανέρχεται σιγά – σιγά μετά την κινητοποίηση του εντέρου
Πότε πρέπει να κάνω την επέμβαση;
Όταν υπάρχει καρκίνος της κύστης επιβεβαιωμένος με διουρηθρική βιοψία.
Προεγχειρητικός Έλεγχος
Πριν την επέμβαση απαιτείται προεγχειρητικός έλεγχος.
O σκοπός του προεγχειρητικού ελέγχου είναι η προετοιμασία του ασθενούς, ώστε η επέμβαση να γίνει με απόλυτη ασφάλεια.
Ανάλογα με την κατάσταση της υγείας σας αλλά και την βαρύτητα της επέμβασης που θα κάνετε ο προεγχειρητικός έλεγχος μπορεί να γίνει είτε το ίδιο πρωί πριν την επέμβαση είτε μερικές μέρες πριν.
Εξετάσεις
Ο έλεγχος περιλαμβάνει:
- Την λήψη ιστορικού
- Την κλινική εξέταση από παθολόγο
- Εξετάσεις αίματος
- Εξετάσεις ούρων
- Καρδιογράφημα και Καρδιολογική εξέταση
- Ακτινογραφία θώρακος
- Εάν είστε καρδιοπαθής είναι πιθανόν να ζητηθεί πλήρης καρδιολογικός έλεγχος με τρίπλεξ καρδίας και eco stress test
- Εάν είστε πνευμονοπαθής θα χρειαστεί να σας δει πνευμονολόγος και να σας ξεκινήσει βρογχοδιασταλτική αγωγή.
- Εάν λαμβάνετε αντιπηκτικά θα αντικατασταθούν με υποδόρια ηπαρίνη
- Εάν υπάρχει ουρολοίμωξη θα πρέπει να προηγηθεί αντιβιοτική αγωγή
Είναι πολύ σημαντικό να μας ενημερώσετε εγκαίρως για τυχόν αλλεργίες που μπορεί να έχετε, για να προσαρμόσουμε την αγωγή σας κατάλληλα.
Αφού πρώτα ολοκληρωθούν όλες οι εξετάσεις του προεγχειρητικού ελέγχου, τότε θα σας εξετάσει ο αναισθησιολόγος. Ο αναισθησιολόγος είναι ο γιατρός ο οποίος θα αξιολογήσει την κατάσταση της υγείας σας και θα συζητήσει μαζί σας το είδος της νάρκωσης (γενική ή ραχιαία).
Προετοιμασία
Τι πρέπει να φάω πριν την επέμβαση; Πρέπει να κάνω κάτι άλλο;
- Το προηγούμενο βράδυ της επέμβασης μέχρι τις 10 μμ θα φάτε κάτι ελαφρύ
- Μετά τις 10μμ δεν θα φάτε ξανά
- Μετά τις 12 τα μεσάνυχτα δεν θα πιείτε ούτε νερό
- Το πρωί της επέμβασης με μια γουλιά νερό θα πιείτε μόνο τα απαραίτητα φάρμακά σας (εάν παίρνετε) που θα σας έχουμε υποδείξει
Ανάλογα με την επέμβαση στην οποία θα υποβληθείτε και την ηλικία σας, μπορεί να σας ζητηθεί να φορέσετε ελαστικές κάλτσες που αποσκοπούν στην πρόληψη σχηματισμού θρόμβων και εμβολής.
Η Επέμβαση
Η ρομποτική ριζική κυστεκτομή διενεργείται με γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 3.5 με 4 ώρες. Ο ασθενής αφού κοιμηθεί τοποθετείται στην σωστή θέση για την καλύτερη δυνατή πρόσβαση στην ουροδόχο κύστη.
Συνολικά 6 μικρές τομές θα γίνουν στην κοιλιά σας για να μπορέσουμε να τοποθετήσουμε τις εισόδους των εργαλείων μας. Αμέσως μετά γεμίζουμε την κοιλιακή χώρα με ένα ειδικό μείγμα αέρα που θα μας βοηθήσει να έχουμε πρόσβαση στο όργανο που θα γίνει η επέμβαση.
Μέσα από τις εισόδους και με την βοήθεια μίας κάμερας και ειδικών εργαλείων, μπορούμε να αναγνωρίσουμε την ουροδόχο κύστη, τον προστάτη και την ουρήθρα στους άνδρες ή την μήτρα, τις ωοθήκες και τον κόλπο στις γυναίκες.
Στην συνέχεια βρίσκουμε τους ουρητήρες στο σημείο που εισέρχονται στην ουροδόχο κύστη όπου γίνεται η διατομή τους. Αποκολλούμε τις πλάγιες πλευρές της ουροδόχου κύστης. Στους άνδρες, μαζί με την κύστη, αφαιρούμε και τον προστάτη και τις σπερματοδόχες κύστεις. Στις γυναίκες αφαιρούμε την μήτρα, τις ωοθήκες αλλά και το άνω τμήμα του κόλπου. Σε όλες τις περιπτώσεις γίνεται λεμφαδενεκτομή και βιοψία των λεμφαδένων.
Στις γυναίκες η κύστη μαζί με τα γυναικολογικά όργανα αφαιρούνται μέσα από τον κόλπο. Στους άνδρες τα όργανα αφαιρούνται μέσα από μια λίγο μεγαλύτερη τομή στην κοιλιά. Τοποθετούνται ράμματα σε όλες τις τομές.
Στην συνέχεια πρέπει να αποκαταστήσουμε την ροή των ούρων. Για τον σκοπό αυτόν υπάρχουν 3 τρόποι:
- Ουρητηροστομίες
Στην μέθοδο αυτή οι ουρητήρες ενώνονται απευθείας με το δέρμα. Τα ούρα παροχετεύονται σε σακουλάκι για την υπόλοιπη ζωή του ασθενούς. Επιλέγουμε την μέθοδο αυτή σε ασθενείς με επιβαρυμένη υγεία και προχωρημένη νόσο. - Δημιουργία Στομίας από έντερο
Στην μέθοδο αυτή χρησιμοποιούμε ένα κομμάτι λεπτού εντέρου για να δημιουργήσουμε έναν αγωγό για την έξοδο των ούρων. Στην μία πλευρά ενώνονται οι ουρητήρες και η άλλη πλευρά ενώνεται με το δέρμα όπου δημιουργούμε μία στομία. Τα ούρα παροχετεύονται σε σακουλάκι για την υπόλοιπη ζωή του ασθενούς. Είναι η πιο συνηθισμένη μέθοδος και είναι κατάλληλη για τους περισσότερους ασθενείς αφού προσφέρει την καλύτερη ποιότητα ζωής μετά την επέμβαση. - Δημιουργία Νεοκύστης από έντερο και επανένωση με την ουρήθρα
Στην μέθοδο αυτή χρησιμοποιούμε ένα κομμάτι λεπτού εντέρου για να δημιουργήσουμε μια νέα κύστη. Το κομμάτι εντέρου ανακατασκευάζεται σε σχήμα κύστης και οι ουρητήρες ενώνονται με την καινούρια κύστη. Η ουρήθρα που απομένει ενώνεται και αυτή στην καινούρια κύστη. Στόχος της νεοκύστης είναι η επαναφορά όσο περισσότερο γίνεται της “φυσιολογικής” ούρησης, χωρίς την ανάγκη για σακουλάκι και στομία. Πρέπει όπως να σημειωθεί ότι η μέθοδος αυτή δεν είναι κατάλληλη για όλους τους ασθενείς. Σε όσους εφαρμοστεί μπορεί μετά από κάποιο διάστημα να χρειαστεί να υποβάλλονται σε αυτοκαθετηριασμούς, για την κένωση της νεοκύστης.
(Πηγή: European Association of Urology)
Μετά την Επέμβαση
Τι να περιμένω αμέσως μετά την επέμβαση;
Αμέσως μετά την ρομποτική ριζική κυστεκτομή θα χορηγηθεί αντιβίωση και φυσιολογικός ορός. Τις πρώτες ώρες ο πόνος που υπάρχει, καλύπτεται με παυσίπονα και σιγά – σιγά ελαχιστοποιείται. Επίσης θα γίνει αντιπηκτική ένεση για την αποφυγή θρομβώσεων
Το επόμενο πρωί θα σας βοηθήσουμε να σηκωθείτε και να κάνετε μερικά βήματα.
Η παροχέτευση που τοποθετούμε συνήθως αφαιρείται μέσα στις επόμενες μέρες. Τα ράμματα είναι απορροφήσιμα και πέφτουν μόνα τους μετά από 10 με 15 μέρες.
Πόσες μέρες θα μείνω στο Νοσοκομείο;
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η κυστεκτομή είναι μια μεγάλη επέμβαση που απαιτεί αρκετό χρόνο ανάρρωσης, πριν να μπορείτε να επανέλθετε στην καθημερινότητα σας.
Συνήθως οι ασθενείς μας λαμβάνουν εξιτήριο σε 5 με 7 ημέρες.
Είναι προτιμότερο να μην οδηγήσετε μετά την επέμβαση και να έρθει να σας παραλάβει κάποιος δικός σας άνθρωπος.
Αφού φύγω από το Νοσοκομείο τι άλλο πρέπει να κάνω;
Συνήθως οι ασθενείς μας παραμένουν προσεκτικοί για 20 με 30 ημέρες μετά την επέμβαση. Αθλήματα, βαριές εργασίες, οδήγηση με μηχανή και σπορ καλό είναι να μην κάνετε για τουλάχιστον 3 εβδομάδες.
Η ιστολογική εξέταση κάνει περίπου 7 με 10 ημέρες να ολοκληρωθεί και θα σας καλέσουμε εμείς για το αποτέλεσμα.
Πόσες μέρες θα χάσω από την δουλειά μου;
Θα μπορέσετε να επιστρέψετε στην δουλειά σας σε 30 με 45 μέρες.
Παρακολούθηση
Θα έρθετε να σας εξετάσουμε 5 μέρες μετά το εξιτήριο και να συζητήσουμε απορίες και περαιτέρω οδηγίες.
Το αποτέλεσμα της βιοψίας συνήθως κάνουν 7 με 10 μέρες και η παρακολούθηση γίνεται με την χρήση αξονικής τομογραφίας κάθε 3 μήνες στην αρχή και 6 με 12 μήνες μετά.
Σε περιπτώσεις που η βιοψία αναδείξει επιθετική νόσο τότε θα χρειαστεί και περαιτέρω ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία.
Διατροφή
Μετά την ρομποτική ριζική κυστεκτομή και ανάλογα με τον τρόπο εκτροπής των ούρων που θα διαλέξουμε μπορεί να χρειάζεται να τροποποιήσετε την διατροφή σας. Η ελεύθερη διατροφή επανέρχεται σιγά – σιγά μετά την κινητοποίηση του εντέρου και οι περισσότεροι ασθενείς δεν χρειάζεται να αλλάξουν τις συνήθειες τους.
Επιπλοκές
Σε σπάνιες περιπτώσεις ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν πυρετό, θρόμβωση αγγείων ή νοσοκομειακή λοίμωξη. Γι’ αυτό τον λόγω φροντίζουμε όλοι οι ασθενείς να λαμβάνουν αντιβίωση, αντιπηκτική προφυλακτική αγωγή αλλά και να γίνεται γρήγορη κινητοποίηση για να αναρρώσουν το νωρίτερο δυνατό.
Οι σοβαρές επιπλοκές της ρομποτικής ριζικής κυστεκτομής που περιγράφονται είναι η αιμορραγία, η ρήξη της αναστόμωσης, η λοίμωξη του αναπνευστικού και η ουρολοίμωξη.
Λόγω της διατομής μεγάλων αγγείων υπάρχει πιθανότητα σοβαρής αιμορραγίας. Γι’ αυτό τον λόγο θα ζητήσουμε από τους κοντινούς σας ανθρώπους να έχουν δωρίσει αίμα, σε μία από τις αιμοδοσίες της χώρας ώστε να υπάρχουν διαθέσιμες φιάλες με αίμα για να γίνει μετάγγιση.
Η αναστόμωση των ουρητήρων που δημιουργούμε, είτε στο δέρμα είτε με κομμάτι εντέρου, γίνεται με ράμματα. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί αυτά τα ράμματα να σπάσουν, να διαφύγουν μερικά ούρα και να δημιουργηθεί συλλογή ούρων (ουρίνωμα). Σε αυτές τις περιπτώσεις τοποθετούμε διαδερμική νεφροστομία μετεγχειρητικά για την αναρρόφηση του υγρού και σωστή επούλωση των ιστών.
Στους ασθενείς που χρησιμοποιούμε κομμάτι εντέρου, δύο σοβαρές επιπλοκές μπορεί να εμφανιστούν. Αυτές είναι η διαφυγή εντερικού περιεχομένου από το σημείο της αναστόμωσης και ο ειλεός, δηλαδή η παράλυση του εντέρου. Και στις δύο περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί επανεπέμβαση για την αποκατάσταση της λειτουργίας του εντέρου.
Λόγω της αφαίρεσης της κύστης, διαταράσσουμε την λεπτή ισορροπία του οργανισμού που προστατεύει από ουρολοιμώξεις. Έτσι μετά την κυστεκτομή, ανεξάρτητα από τον τρόπο που αποκαταστήσουμε την ροή των ούρων (στομία ή νεοκύστη) όλοι οι ασθενείς είναι σε αυξημένο κίνδυνο ουρολοίμωξης, πυελονεφρίτιδας και σήψης. Γι’ αυτό τον λόγω χορηγούμε αντιβιοτική αγωγή μετά την επέμβαση.
Λόγω της πολυήμερης νοσηλείας αλλά και της δυσκολίας του ασθενή να μετακινηθεί τις πρώτες μέρες αυξάνονται και οι πιθανότητες ενδονοσοκομειακής λοίμωξης αλλά και πνευμονίας.
Στους άνδρες, η στυτική δυσλειτουργία μετά την ριζική κυστεκτομή, οφείλεται στον τραυματισμό των νεύρων κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Η ρομποτική μέθοδος αυξάνει στο μέγιστο την πιθανότητα φυσιολογικής μετεγχειρητικής σεξουαλικής ζωής. Όλοι οι ασθενείς έχουν αδυναμία τεκνοποίησης και εκσπερμάτισης μετά την επέμβαση.
Στο άρθρο αυτό, αναφέρουμε ενδεικτικά τις επιπλοκές που συναντάμε πιο συχνά σε κάθε επέμβαση. Ανάλογα με την κατάσταση της υγείας σας και το βάρος της επέμβασης που θα υποβληθείτε, υπάρχουν πάντα πιθανότητες επιπλοκών που είναι διαφορετικές για κάθε ασθενή. Αυτές μπορεί να αφορούν την επέμβαση, την αναισθησία ή και την παραμονή στο νοσοκομείο. Πριν υποβληθείτε στην επέμβαση, θα συζητήσουμε λεπτομερώς για όλες τις πιθανές επιπλοκές αλλά και για τις πιθανότητες που υπάρχουν να συμβούν.
Σχετικά άρθρα
- Καρκίνος Ουροδόχου Κύστης
- Θηλώματα Ουροδόχου Κύστης
- Διουρηθρική Εκτομή Θηλωμάτων Ουροδόχου Κύστης
- Βιοψία Ουροδόχου Κύστης
Βιβλιογραφία
Όλες τις πληροφορίες που διαβάσατε σε αυτό το κείμενο αλλά και περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να τις βρείτε στις ακόλουθες επιστημονικές πηγές γνώσης:
- Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας για ασθενείς (Αγγλικά)
- Οδηγίες της Βρετανικής Ουρολογικής Εταιρίας για ασθενείς (Αγγλικά)
- Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας για Ιατρούς (Αγγλικά)
- Medscape. Πληροφορίες για ασθενείς και Ιατρούς (Αγγλικά)
- Ελληνική Ουρολογική Εταιρία. Πληροφορίες για ασθενείς (Ελληνικά)
- Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων. Πληροφορίες για ασθενείς (Ελληνικά)