Ρομποτική Ριζική Προστατεκτομή
Εισαγωγή
Η επέμβαση με λίγα λόγια
- Η Ρομποτική Ριζική Προστατεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του προστάτη και των σπερματοδόχων κύστεων μέσω μερικών μικρών τομών στην κοιλιά σας.
- Ο προστάτης αφαιρείται ολόκληρος, μέσω μιας λίγο μεγαλύτερης τομής στην μέση της κοιλιάς.
- Η κύστη επανενώνεται (αναστομώνεται) με την ουρήθρα
- Λαμβάνετε εξιτήριο συνήθως την επόμενη μέρα
- Επιστρέφετε στις κανονικές σας δραστηριότητές μέσα σε 15 με 20 μέρες
- Παρακολούθηση γίνεται με PSA κάθε 3 μήνες
- Δεν χρειάζεται κάποια αλλαγή στην διατροφή σας μετά την επέμβαση
Πότε πρέπει να κάνω την επέμβαση;
Όταν υπάρχει καρκίνος του προστάτη επιβεβαιωμένος με βιοψία.
Fusion Βιοψία Προστάτη
Κάτω από συνθήκες αντισηψίας και με την χρήση ειδικού λογισμικού, που συνδυάζει την Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία και τον Υπέρηχο, λαμβάνουμε τα κομμάτια της βιοψίας ανώδυνα, με απόλυτη ακρίβεια και ασφάλεια.
Η μέθοδος αυτή απευθύνεται σε ασθενείς που έχουν θετική δακτυλική εξέταση του προστάτη, αυξημένο PSA και θετική Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία Προστάτη.
Πως γίνεται η Fusion Βιοψία προστάτη;
Η επέμβαση γίνεται υπό τοπική αναισθησία ή μέθη και ολοκληρώνεται σε 3 βήματα.
Βήμα 1.
Με την χρήση ενός ειδικού υπολογιστή, γίνεται συνδυασμός της μαγνητικής τομογραφίας του προστάτη και του διορθικού υπερήχου. Αυτός ο συνδυασμός μας δίνει την δυνατότητα να δημιουργήσουμε ένα τρισδιάστατο μοντέλο του προστάτη και των ύποπτων περιοχών.
Βήμα 2.
Δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο πλάνο λήψης δειγμάτων στο τρισδιάστατο μοντέλο με στόχο την κάλυψη όσο μεγαλύτερης επιφάνειας του προστάτη είναι δυνατό αλλά και την λήψη πολλαπλών κομματιών από τις ύποπτες περιοχές.
Βήμα 3.
Αποστειρώνουμε την περιοχή. Με την χρήση μίας ειδικής συσκευής και μίας λεπτής βελόνας, λαμβάνουμε τα κομμάτια δια του δέρματος του περινέου, υπό την καθοδήγηση του τρισδιάστατου μοντέλου που δημιουργήσαμε.
Ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ίδια ημέρα 1-2 ώρες μετά την επέμβαση.
Πλεονεκτήματα
- Αποτελέσματα μεγάλης ακρίβειας κι ευαισθησίας
Έχει καλύτερα αποτελέσματα από την κλασική βιοψία, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 35%, επειδή μας δίνει την δυνατότητα να εντοπίσουμε όλες τις ύποπτες περιοχές.
- Δραστική μείωση της ανάγκης για επαναληπτική βιοψία
Με την αυξημένη διαγνωστική ακρίβεια που προσφέρει, ο ασθενής αποφεύγει την ανάγκη για δεύτερη βιοψία. Ο ιατρός μπορεί να δει την βλάβη κατά την διάρκεια της εξέτασης καθαρά και να λάβει με σιγουριά κομμάτια από αυτήν. Έτσι το αρνητικό αποτέλεσμα θεωρείται επιβεβαιωμένο.
- Μικρότερο ποσοστό επιπλοκών
Λόγω ότι η εξέταση γίνεται από το δέρμα του περινέου και όχι μέσω του ορθού, η εξέταση είναι ανώδυνη, με μικρότερη πιθανότητα αιμορραγίας αλλά και χαμηλότερο ποσοστό λοιμώξεων.
- Ταχύτερη ανάρρωση
Με την ακρίβεια που μας επιτρέπει να λάβουμε το δείγμα μας η μέθοδος αυτή, δημιουργεί λιγότερες επιπλοκές για τον ασθενή και η ανάρρωση είναι γρηγορότερη.
Προεγχειρητικός Έλεγχος
Πριν την επέμβαση απαιτείται προεγχειρητικός έλεγχος.
O σκοπός του προεγχειρητικού ελέγχου είναι η προετοιμασία του ασθενούς, ώστε η επέμβαση να γίνει με απόλυτη ασφάλεια.
Ανάλογα με την κατάσταση της υγείας σας αλλά και την βαρύτητα της επέμβασης που θα κάνετε ο προεγχειρητικός έλεγχος μπορεί να γίνει είτε το ίδιο πρωί πριν την επέμβαση είτε μερικές μέρες πριν.
Εξετάσεις
Ο έλεγχος περιλαμβάνει:
- Την λήψη ιστορικού
- Την κλινική εξέταση από παθολόγο
- Εξετάσεις αίματος
- Εξετάσεις ούρων
- Καρδιογράφημα και Καρδιολογική εξέταση
- Ακτινογραφία θώρακος
- Εάν είστε καρδιοπαθής είναι πιθανόν να ζητηθεί πλήρης καρδιολογικός έλεγχος με τρίπλεξ καρδίας και eco stress test
- Εάν είστε πνευμονοπαθής θα χρειαστεί να σας δει πνευμονολόγος και να σας ξεκινήσει βρογχοδιασταλτική αγωγή.
- Εάν λαμβάνετε αντιπηκτικά θα αντικατασταθούν με υποδόρια ηπαρίνη
- Εάν υπάρχει ουρολοίμωξη θα πρέπει να προηγηθεί αντιβιοτική αγωγή
Είναι πολύ σημαντικό να μας ενημερώσετε εγκαίρως για τυχόν αλλεργίες που μπορεί να έχετε, για να προσαρμόσουμε την αγωγή σας κατάλληλα.
Αφού πρώτα ολοκληρωθούν όλες οι εξετάσεις του προεγχειρητικού ελέγχου, τότε θα σας εξετάσει ο αναισθησιολόγος. Ο αναισθησιολόγος είναι ο γιατρός ο οποίος θα αξιολογήσει την κατάσταση της υγείας σας και θα συζητήσει μαζί σας το είδος της νάρκωσης (γενική ή ραχιαία).
Προετοιμασία
Τι πρέπει να φάω πριν την επέμβαση; Πρέπει να κάνω κάτι άλλο;
- Το προηγούμενο βράδυ της επέμβασης μέχρι τις 10 μμ θα φάτε κάτι ελαφρύ
- Μετά τις 10μμ δεν θα φάτε ξανά
- Μετά τις 12 τα μεσάνυχτα δεν θα πιείτε ούτε νερό
- Το πρωί της επέμβασης με μια γουλιά νερό θα πιείτε μόνο τα απαραίτητα φάρμακά σας (εάν παίρνετε) που θα σας έχουμε υποδείξει
Ανάλογα με την επέμβαση στην οποία θα υποβληθείτε και την ηλικία σας, μπορεί να σας ζητηθεί να φορέσετε ελαστικές κάλτσες που αποσκοπούν στην πρόληψη σχηματισμού θρόμβων και εμβολής.
Η Επέμβαση
Η ρομποτική ριζική προστατεκτομή διενεργείται με γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 1.5 με 2 ώρες. Ο ασθενής αφού κοιμηθεί τοποθετείται στην σωστή θέση για την καλύτερη δυνατή πρόσβαση στον προστάτη.
Συνολικά 5-6 μικρές τομές θα γίνουν στην κοιλιά σας για να μπορέσουμε να τοποθετήσουμε τις εισόδους των εργαλείων μας. Αμέσως μετά γεμίζουμε την κοιλιακή χώρα με ένα ειδικό μείγμα αέρα που θα μας βοηθήσει να έχουμε πρόσβαση στο όργανο που θα γίνει η επέμβαση.
Μέσα από τις εισόδους και με την βοήθεια μίας κάμερας και ειδικών εργαλείων, αναγνωρίζουμε την ουροδόχο κύστη, τον προστάτη και την ουρήθρα.
Αποκολλούμε τον προστάτη και τις σπερματοδόχες κύστεις από την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Κατά την αποκόλληση του προστάτη συναντάμε και τα νεύρα που είναι υπεύθυνα για την στύση, τα οποία περνάνε δεξιά και αριστερά από τον προστάτη, σε απόσταση χιλιοστών. Η ρομποτική μέθοδος μας επιτρέπει να τα αναγνωρίσουμε και να τα διαφυλάξουμε, προσφέροντας έτσι τα καλύτερα αποτελέσματα διατήρησης της στύσης μετά την επέμβαση.
Στην συνέχεια, επανενώνουμε (αναστομώνουμε) τον αυχένα της κύστης με την ουρήθρα. Ο σφιγκτήρας που είναι υπεύθυνος για την ούρηση αναγνωρίζεται και διαφυλάσσεται σε όλες τις περιπτώσεις. Σε περιπτώσεις που υπάρχει υψηλή πιθανότητα η νόσος να έχει προχωρήσει στους λεμφαδένες, τους αφαιρούμε και τους αποστέλλουμε για βιοψία.
Σε όλες τις περιπτώσεις θα τοποθετηθεί καθετήρας ουροδόχου κύστεως. Αυτός θα λειτουργήσει σαν νάρθηκας για την σωστή επούλωση της αναστόμωσης της ουρήθρας με την ουροδόχο κύστη. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί παροχέτευση η οποία θα αφαιρεθεί πριν το εξιτήριο.
Ο προστάτης με τις σπερματοδόχες κύστεις αφαιρούνται από μια λίγο μεγαλύτερη τομή στην κοιλιά σας και τοποθετούνται ράμματα σε όλες τις τομές.
(Πηγή: European Association of Urology)
Μετά την Επέμβαση
Τι να περιμένω αμέσως μετά την επέμβαση;
Αμέσως μετά την ρομποτική ριζική προστατεκτομή θα χορηγηθεί αντιβίωση και φυσιολογικός ορός. Τις πρώτες ώρες ο πόνος που υπάρχει καλύπτεται με παυσίπονα και σιγά – σιγά ελαχιστοποιείται. Προσωρινός πόνος στην άκρη του ώμου ή φούσκωμα στην κοιλιά είναι συνήθως από το αέριο που χρησιμοποιούμε κατά την διάρκεια της επέμβασης και υποχωρεί τις επόμενες μέρες. Επίσης θα γίνει αντιπηκτική ένεση για την αποφυγή θρομβώσεων.
Το ίδιο απόγευμα θα σας βοηθήσουμε να σηκωθείτε και να κάνετε μερικά βήματα. Αν έχει τοποθετηθεί παροχέτευση συνήθως αφαιρείται την επόμενη μέρα. Ο καθετήρας κύστεως αφαιρείται συνήθως σε 7 με 10 ημέρες. Τα ράμματα είναι απορροφήσιμα και πέφτουν μόνα τους μετά από 10 – 15 μέρες.
Πόσες μέρες θα μείνω στο Νοσοκομείο;
Συνήθως οι ασθενείς μας πηγαίνουν στο σπίτι την επόμενη μέρα.
Είναι προτιμότερο να μην οδηγήσετε μετά την επέμβαση και να έρθει να σας παραλάβει κάποιος δικός σας άνθρωπος.
Αφού φύγω από το Νοσοκομείο τι άλλο πρέπει να κάνω;
Συνήθως οι ασθενείς μας παραμένουν προσεκτικοί για 12 με 15 ημέρες μετά την επέμβαση. Αθλήματα, βαριές εργασίες, οδήγηση με μηχανή και σπορ καλό είναι να μην κάνετε για τουλάχιστον 3 εβδομάδες.
Η ιστολογική εξέταση κάνει περίπου 7 με 10 ημέρες να ολοκληρωθεί και θα σας καλέσουμε εμείς για το αποτέλεσμα.
Πόσες μέρες θα χάσω από την δουλειά μου;
Θα μπορέσετε να επιστρέψετε στην δουλειά σας σε 15 με 20 μέρες.
Παρακολούθηση
Θα έρθετε να σας εξετάσουμε 10 μέρες μετά το εξιτήριο και να συζητήσουμε απορίες και περαιτέρω οδηγίες.
Το αποτέλεσμα της βιοψίας συνήθως κάνουν 7 με 10 μέρες και η παρακολούθηση γίνεται με βάση την μέτρηση του PSA. Περιλαμβάνει παρακολούθηση κάθε 3 μήνες τα πρώτα 3 χρόνια και κάθε 6 μήνες για τουλάχιστον άλλα 4 χρόνια.
Σε περιπτώσεις που η βιοψία αναδείξει προχωρημένη νόσο ή το PSA μας δείξει επανεμφάνιση της νόσου τότε θα χρειαστεί και συμπληρωματική ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία.
Διατροφή
Μετά την ρομποτική ριζική προστατεκτομή δεν χρειάζεται κάποια αλλαγή στην διατροφή σας ή στην λήψη υγρών.
Επιπλοκές
Σε σπάνιες περιπτώσεις ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν πυρετό, θρόμβωση αγγείων ή νοσοκομειακή λοίμωξη. Γι’ αυτό τον λόγω φροντίζουμε όλοι οι ασθενείς να λαμβάνουν αντιβίωση, αντιπηκτική προφυλακτική αγωγή αλλά και να γίνεται γρήγορη κινητοποίηση για να αναρρώσουν το νωρίτερο δυνατό.
Οι σοβαρές επιπλοκές της ρομποτικής ριζικής προστατεκτομής που περιγράφονται είναι η αιμορραγία, η ακράτεια των ούρων και η στυτική δυσλειτουργία.
Λόγω της διατομής των αγγείων του προστάτη υπάρχει μικρή πιθανότητα σοβαρής αιμορραγίας. Γι’ αυτό τον λόγο θα ζητήσουμε από τους κοντινούς σας ανθρώπους να έχουν δωρίσει αίμα, σε μία από τις αιμοδοσίες της χώρας, ώστε να υπάρχουν διαθέσιμες φιάλες με αίμα για να γίνει μετάγγιση, εάν χρειαστεί.
Η ακράτεια των ούρων είναι πλέον πολύ σπάνια και συνήθως διαρκεί μόνο λίγες μέρες. Ένα πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική θεραπεία.
Η στυτική δυσλειτουργία μετά την ριζική προστατεκτομή οφείλεται στον τραυματισμό των νεύρων κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Η απόφαση για την διατήρηση των νεύρων εξαρτάται από την επιθετικότητα της νόσου και την εξάπλωση της κακοήθειας. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις, που παρά την διαφύλαξη των νεύρων, η λειτουργία τους μειώνεται λόγω του οιδήματος της περιοχής μετά την επέμβαση.
Σ ένα ικανοποιητικό ποσοστό των ασθενών, η στύση επανέρχεται μετά από έξι με δώδεκα μήνες. Ο χρόνος και η επαναφορά της λειτουργίας εξαρτάται από την ηλικία, την γενικότερη κατάσταση του ασθενούς αλλά και την ποιότητα των στύσεων που υπήρχε πριν την επέμβαση. Μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική θεραπεία ή ενεσοθεραπεία και σε μικρό ποσοστό ασθενών μπορεί να τοποθετηθεί και πεϊκή πρόθεση.
Μετά την επέμβαση όλοι η ασθενείς έχουν αδυναμία εκσπερμάτισης και τεκνοποίησης, λόγω του ότι μέρος του σπέρματος παράγεται στον προστάτη.
Στο άρθρο αυτό, αναφέρουμε ενδεικτικά τις επιπλοκές που συναντάμε πιο συχνά σε κάθε επέμβαση. Ανάλογα με την κατάσταση της υγείας σας και το βάρος της επέμβασης που θα υποβληθείτε, υπάρχουν πάντα πιθανότητες επιπλοκών που είναι διαφορετικές για κάθε ασθενή. Αυτές μπορεί να αφορούν την επέμβαση, την αναισθησία ή και την παραμονή στο νοσοκομείο. Πριν υποβληθείτε στην επέμβαση, θα συζητήσουμε λεπτομερώς για όλες τις πιθανές επιπλοκές αλλά και για τις πιθανότητες που υπάρχουν να συμβούν.
Σχετικά άρθρα
Βιβλιογραφία
Όλες τις πληροφορίες που διαβάσατε σε αυτό το κείμενο αλλά και περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να τις βρείτε στις ακόλουθες επιστημονικές πηγές γνώσης:
- Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας για ασθενείς (Αγγλικά)
- Οδηγίες της Βρετανικής Ουρολογικής Εταιρίας για ασθενείς (Αγγλικά)
- Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας για Ιατρούς (Αγγλικά)
- Medscape. Πληροφορίες για ασθενείς και Ιατρούς (Αγγλικά)
- Ελληνική Ουρολογική Εταιρία. Πληροφορίες για ασθενείς (Ελληνικά)
- Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων. Πληροφορίες για ασθενείς (Ελληνικά)